Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Τετάρτη 31 Αυγούστου 2016

Νεότερη Πελοποννησος : Απο την Τουρκοκρατία εως την σημερινή εποχή

Τα Βενετικά φρούρια καταλήφθηκαν απο τους Τούρκους με μια σειρά Βενετοτουρκικών πόλεμων, με τον πρώτο (1463-1479) με πολλές μάχες στην Πελοπόννησο και αποτέλεσμα την απώλεια του Αργους, ενώ η Μεθώνη και η Κορώνη έπεσαν το 1500, κατά το δεύτερο πόλεμο (1499-1503). Η Κορώνη και η Πάτρα καταλήφθηκαν σε μια εκστρατεία-σταυροφορία το 1532, υπό το Γενοβέζο ναύαρχο Αντρέα Ντόρια, που προκάλεσε ένα πόλεμο (1537-1540), κατά τον οποίο χάθηκαν οι τελευταίες Βενετικές κτήσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά την Οθωμανική κατάκτηση η χερσόνησος έγινε επαρχία (σαντζάκι) με 109 ΄΄ζιαμέτια΄΄ και 342 τιμάρια. Κατά την πρώτη περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας (1460-1687) η πρωτεύουσα ήταν πρώτα στην Κόρινθο (Γκερντές), αργότερα στο Λεοντάρι (Λονταρί), στο Μυστρά (Μισιστιρέ) και τελικά στο Ναύπλιο (Αναμπολί). Στα μέσα του 17ου αιώνα ο Μωριάς έγινε το κέντρο ενός ξεχωριστού βιλαετίου με πρωτεύουσα την Πάτρα (Μπαλιμπαντρά). Μέχρι το θάνατο του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή το 1570, ο Χριστιανικός πληθυσμός ( που αριθμούσε περίπου 42.000 οικογένειες γύρω στα 1550) κατάφερε να διατηρήσει ορισμένα προνόμια και ο εξισλαμισμός ήταν αργός, κυρίως μεταξύ των Αρβανιτων ή των γαιοκτημόνων, που ήταν ενσωματωμένοι στο Οθωμανικό φεουδαρχικό σύστημα. Αν και κατάφεραν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των γόνιμων γαιών, οι Μουσουλμάνοι παρέμεναν διακριτή μειονότητα. Οι Χριστιανικές κοινότητες διατήρησαν μεγάλο βαθμό αυτοδιοίκησης, αλλά ολόκληρη η Οθωμανική περίοδος χαρακτηριζόταν από τη φυγή του χριστιανικού πληθυσμού από τις πεδιάδες στα βουνά. Αυτό προκάλεσε τη δημιουργία των κλεφτών, ένοπλων ληστών και ανταρτών, στα βουνά και τον αντίστοιχο θεσμό των χρηματοδοτούμενων από την κυβέρνηση αρματολών, για να ελέγχουν τη δράση των κλεφτών. Με την έκρηξη του ΄΄Μεγάλου Τουρκικού Πολέμου΄΄ (1683-1699), οι Βενετοί υπό το Φραντσέσκο Μοροζίνι κατέλαβαν ολόκληρη τη χερσόνησο το 1687, γεγονός που αναγνωρίσθηκε από τους Οθωμανούς με τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς (1699). Οι Βενετοί ίδρυσαν την επαρχία τους ως ΄΄Βασίλειο του Μωρέα΄΄, αλλά η διοίκησή τους αποδείχθηκε αντιλαϊκή και όταν οι Οθωμανοί εισέβαλαν στη χερσόνησο το 1715, οι περισσότεροι ντόπιοι Έλληνες τους καλοσώρισαν. Η Οθωμανική ανακατάληψη ήταν εύκολη και σύντομη και αναγνωρίσθηκε από τη Βενετία με τη Συνθήκη του Πασάροβιτς το 1718. Η Πελοπόννησος τώρα έγινε ο πυρήνας του Βιλαετίου του Μορέα, με επικεφαλής τον Μορά βαλεσί, που μέχρι το 1780 ήταν Πασάς πρώτης τάξεως (με τρεις αλογοουρές) και είχε τον τίτλο του βεζίρη. Μετά το 1780 και μέχρι την Ελληνική Επανάσταση του 1821 επικεφαλής της επαρχίας ήταν ένας μουχασίλ. Τον πασά του Μωρέα συνέδραμε αριθμός κατώτερων αξιωματούχων, μεταξύ αυτών ένας Χριστιανός διερμηνέας (δραγουμάνος), που ήταν ο ανώτερος Χριστιανός αξιωματούχος της επαρχίας. Ο Μωριάς ήταν διαιρεμένος σε 22 περιοχές ή μπεηλίκια. Η πρωτεύουσα ήταν αρχικά στο Ναύπλιο, αλλά μετά το 1786 στην Τριπολιτσά (Τραμπλιτσέ). Οι Χριστιανοί Μωραΐτες ξεσηκώθηκαν κατά των Οθωμανών με Ρωσική βοήθεια κατά τα λεγόμενα Ορλωφικά του 1770, αλλά άμεσα καταπνίγηκαν με βαναυσότητα. αποτέλεσμα ήταν ο συνολικός πληθυσμός να μειωθεί εκείνη την εποχή, ενώ το εντός αυτού Μουσουλμανικό στοιχείο αυξήθηκε. Παρόλα αυτά, τα προνόμια που παραχωρήθηκαν με τη Συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή (1774), ιδιαίτερα το δικαίωμα των Χριστιανών να εμπορεύονται υπό τη Ρωσική σημαία, οδήγησαν σε σημαντική οικονομική άνθηση των ντόπιων Ελλήνων, που, σε συνδυασμό με τις αυξημένες πολιτιστικές επαφές με τη Δύση (Νεοελληνικός διαφωτισμός) και τα ιδεώδη που ενέπνευσε η Γαλλική Επανάσταση έθεσαν τα θεμέλια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Οι κάτοικοι της Πελοποννήσου (Μοριάς) έπαιξαν μείζονα ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, που ουσιαστικά ξεκίνησε από την Πελοπόννησο, όταν οι επαναστάτες απέκτησαν τον έλεγχο της Καλαμάτας στις 23 Μαρτίου 1821. Ο Ελληνικός έλεγχος της χερσονήσου, με την εξαίρεση λίγων παραλιακών κάστρων, παγιώθηκε με την Άλωση της Τριπολιτσάς το Σεπτέμβριο του 1821. Η χερσόνησος έγινε θέατρο σφοδρών μαχών και εκτεταμένης ερήμωσης μετά την άφιξη Αιγυπτιακών στρατευμάτων υπό τον Ιμπραήμ Πασά το 1825.
Η άλωση της Τριπολιτσάς το 1821 ήταν μια σημαντική στρατιωτική επιτυχία των επαναστατημένων Ελλήνων που αποτέλεσε σπουδαίο σταθμό στον αγώνα επικράτησής τους στην Πελοπόννησο. Μελανό σημείο η μεγάλη σφαγή που ακολούθησε, ως αντίποινα σε αγριότητες Τούρκων όπως η καταστροφή του Αιγίου και η του Γαλαξειδίου, οι σφαγές αμάχων στην Κωνσταντινούπολη, Μικρά Ασία, καθώς και η σφαγή 3.000 χριστιανών της Τρίπολης που είχε γίνει την Μ. Δευτέρα 29 Μαρτίου 1770 με ανασκολοπισμό του μητροπολίτη Άνθιμου και πέντε άλλων κληρικών. Η επιτυχία οφείλεται στην διορατικότητα και την επιμονή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ο οποίος κατόρθωσε να πείσει οπλαρχηγούς και προεστούς για την αναγκαιότητα της κατάληψης της πρωτεύουσας της Πελοποννήσου και την προετοίμασε με τις νίκες στο Βαλτέτσι, στα Δολιανά και στην μάχη της Γράνας. Την άλωση της πόλης ακολούθησε φοβερή σφαγή του οθωμανικού και εβραϊκού πληθυσμού, δεινή λεηλασία και ολοκληρωτική καταστροφή.
Η ναυμαχία στο Ναυαρίνο έγινε στις 20 Οκτωβρίου του 1827, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης (1821-1832) στον κόλπο Ναυαρίνο, στη δυτική ακτή της χερσονήσου της Πελοποννήσου στο Ιόνιο Πέλαγος. Η συνδυασμένη οθωμανική και αιγυπτιακή αρμάδα καταστράφηκε από συμμαχική βρετανική, γαλλική και ρωσική ναυτική δύναμη. Είναι η τελευταία σημαντική ναυμαχία στην ιστορία που διεξήχθη εξ ολοκλήρου με ιστιοφόρα σκάφη. Ποτέ στην ιστορία του πολέμου των κανονιοφόρων ιστιοφόρων δεν βρέθηκαν τόσα πολλά πλοία, με τόσο μεγάλη δύναμη πυρός, συγκεντρωμένα σε ένα τόσο περιορισμένο χώρο. Οι συγκεντρωμένοι στόλοι των τριών μεγάλων δυνάμεων συνιστούσαν ισχυρή ναυτική δύναμη. Αν και υστερούσαν αριθμητικά του συνδυασμένου οθωμανοαιγυπτιακού στόλου, τόσο σε αριθμό πλοίων όσο και σε μεγάλα πλοία και σε αριθμό πυροβόλων, η τριμερής πλευρά υπερτερούσε σε πειθαρχία, εκπαίδευση και ιδίως σε πείρα στον θαλάσσιο πόλεμο- κυρίως από ναυμαχίες μεταξύ Άγγλων και Γάλλων. Τα πυροβόλα τους, αν και λιγότερα-1324 η τριμερής και 2240 οι Τουρκοαιγύπτιοι- ήταν μεγαλύτερα και επομένως ισχυρότερα σε δύναμη πυρός. Η καταβύθιση του οθωμανικού μεσογειακού στόλου έσωσε την Ελληνική Επανάσταση από την κατάρρευση προς την οποία έβαινε μετά από 6 και πλέον χρόνια άνισου αγώνα του ελληνικού λαού εναντίον δυνάμεων που επιστράτευε η Οθωμανική Αυτοκρατορία από τα Βαλκάνια, την Μικρά Ασία, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, ακόμα και τη Δυτική Ευρώπη.
Εκστρατεία του Μοριά ονομάζεται η αποστολή Γαλλικού εκστρατευτικού σώματος 13.000-15.000 ανδρών υπό την αρχηγία του Νικολάου - Ιωσήφ Μαιζώνος στην Πελοπόννησο μεταξύ των ετών 1828 και 1833, με σκοπό την υλοποίηση της εφαρμογής της Συνθήκη του Λονδίνου του 1827, συμφωνίας σύμφωνα με την οποία οι Έλληνες θα μπορούσαν να έχουν κράτος. Μέρος της αποστολής ήταν 17 επιστήμονες, η «επιστημονική αποστολή του Μοριά» οι οποίοι χαρτογράφησαν την Πελοπόννησο και τα νησιά του Αιγαίου, μελέτησαν τα αρχαία μνημεία και περιέγραψαν τα αποτελέσματα των ερευνών τους σε βιβλία που δίνουν σημαντικές πληροφορίες για την εποχή. Η αποστολή αποφασίστηκε από τον βασιλιά Κάρολο Ι΄ της Γαλλίας και είχε σαν σκοπό την απομάκρυνση των αιγυπτιακών στρατευμάτων του Ιμπραήμ από την Πελοπόννησο. Τα πλοία αναχώρησαν από την μεσογειακή πόλη Τουλόν στις 17 Αυγούστου και στις 3 Σεπτεμβρίου 1828 με 10-15.000 άνδρες. Η χρήση βίας αποτελούσε το έσχατο μέσο για την απομάκρυνση των Αιγυπτιακών στρατευμάτων. Λίγες ημέρες πριν από την πλεύση της αποστολής είχε προηγηθεί η συμφωνία της 6ης Αυγούστου του Αγγλου Ναυάρχου Κοδριγκτώνος με τον πατέρα του Ιμπραήμ, Μωχάμετ Αλή της Αιγύπτου, για την αποχώρηση του αιγυπτιακού στρατού από την Πελοπόννησο.
Στις 18 Ιανουαρίου 1828, δέκα μήνες μετά την απόφαση της Γ' Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας, έφτασε στο Ναύπλιο, όπου έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής και τέσσερις μέρες αργότερα στην Αίγινα, πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Λίγο αργότερα αποφασίστηκε το Ναύπλιο να ξαναγίνει πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Μερίμνησε επίσης για τον επανασχεδιασμό και την ανοικοδόμηση των ελληνικών πόλεων, όπως το Ναύπλιο, το Άργος, το Μεσολόγγι και η Πάτρα, όπου έστειλε τον Κερκυραίο αρχιτέκτονα Σταμάτη Βούλγαρη. Σημαντική ήταν και η συμβολή του στο εμπόριο με την παραχώρηση δανείων στους νησιώτες για την αγορά πλοίων και την κατασκευή ναυπηγείων στον Πόρο και το Ναύπλιο. Τον Οκτώβριο του 1829 ίδρυσε το πρώτο αρχαιολογικό μουσείο στην Αίγινα. Όσον αφορά στην ελληνική οικονομία, ο Καποδίστριας επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη γεωργία, βασική πηγή πλούτου της Ελλάδας. Ίδρυσε τη Γεωργική Σχολή της Τίρυνθας και ενθάρρυνε την καλλιέργεια της πατάτας. . Το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 1831 με το Ιουλιανό ημερολόγιο (9 Οκτωβρίου 1831), έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος στο Ναυπλιο πυροβόλησαν και μαχαίρωσαν θανάσιμα τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, καθώς πήγαινε να παρακολουθήσει την κυριακάτικη θεία λειτουργία. Ο τραγικός θάνατος του Καποδίστρια βύθισε σε θλίψη τον γεωργικό πληθυσμό.
Το σύνολο των Αρβανιτών της χώρας ανερχόταν το 1879 σε 176.120 άτομα και το 1907 σε 236.707. Οι αριθμοί αυτοί, ως ποσοστό επί τοις εκατό του συνόλου του πληθυσμού της Ελλάδας, ήταν 10,65 % και 9 % αντίστοιχα. Στον αριθμό των Αρβανιτών δεν υπολογίζονται όσοι ζούσαν σε αστικά κέντρα. Οι επίσημες πληροφορίες της Στατιστικής Υπηρεσίας για τον πληθυσμό των Αρβανιτών ήταν 58.916 ή 3,56 % για το 1879 [Απογραφή 1879] και 50.975 ή 1,94 % για το 1907 [Απογραφή 1907]. Τα 410 αρβανιτοχώρια ως προς την γεωγραφική κατανομή τους στην Πελοποννησο ήταν το 1907 κατανεμημένα: Στην επαρχία Κορινθίας 61 χωριά με πληθυσμό 31.759 άτομα. Στην επαρχία Αργολίδας 19 χωριά με πληθυσμό 8.674 άτομα. Στην επαρχία Ερμιονίδος 8 χωριά με πληθυσμό 15.560 άτομα. Στην επαρχία Ναυπλίας 16 χωριά με πληθυσμό 5.933 άτομα. Στην επαρχία Τροιζηνίας 19 χωριά με πληθυσμό 15285 άτομα. Στην επαρχία Τριφυλίας 17 χωριά με πληθυσμό 10.512 άτομα. Στην επαρχία Πατρών 31 χωριά με πληθυσμό 7.988 άτομα. Στην επαρχία Καλαβρύτων ένα χωριό με πληθυσμό 981 άτομα. Στην επαρχία Μαντινείας ένα χωριό με πληθυσμό 1.207 άτομα. Στην επαρχία Ηλείας 17 χωριά με πληθυσμό 6.303 άτομα. Στην επαρχία Λακεδαίμονος 17 χωριά με πληθυσμό 10.773 άτομα.
Η πόλη του Ναυπλίου, στην ανατολική ακτή της χερσονήσου, έγινε η πρώτη πρωτεύουσα του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους. Κατά το 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, η περιοχή έγινε σχετικά φτωχή και οικονομικά απομονωμένη. Σημαντικό μέρος του πληθυσμού της μετανάστευσε στις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας, ιδιαίτερα την Αθήνα και άλλες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αυστραλία. Επλήγη βαρύτατα από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο 1946-1949, γνωρίζοντας μερικές από τις χειρότερες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια αυτών των συγκρούσεων. Το βιοτικό επίπεδο βελτιώθηκε θεαματικά σε όλη την Ελλάδα μετά την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1981. Η αγροτική Πελοπόννησος φημίζεται ως μία από τις πιο παραδοσιακές και συντηρητικές περιοχές της Ελλάδας.Τα χωριά εξακολουθούν ακόμη να εμφανίζουν μείωση πληθυσμού, λόγω έλλειψης οικονομικών ευκαιριών, εκβιομηχάνισης της γεωργίας και γήρανσης του πληθυσμού. Ομως, παρά τη σχετική φτώχεια της ίδιας της περιοχής, οι κάτοικοι της Πελοποννήσου ανέκαθεν κυριαρχούσαν σχεδόν ολοκληρωτικά στην πολιτική και στην κυβέρνηση στην Ελλάδα. Από την Ελληνική ανεξαρτησία τη δεκαετία του 1820 η συντριπτική πλειοψηφία των πρωθυπουργών ήταν Πελοποννησιακής καταγωγής ,αρκετοί επίσης επιχειρηματίες στο μεγαλύτερο μέρος κατάγονται από την Πελοπόννησο, ενώ οι Μανιατες κυριαρχούν παραδοσιακά στις Ένοπλες Δυνάμεις. Εχουν προσδώσει στους ανθρώπους της Πελοποννήσου τη φήμη επιτηδειότητας και πολιτικών διασυνδέσεων στην Ελληνική πολιτική κουλτούρα. 
Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πελοπόννησος
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ναυμαχία_του_Ναυαρίνου
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Εκστρατεία_του_Μοριά
http://www.lithoksou.net/p/plithysmos-kai-xoria-ton-arbaniton-1879-–-1907-2005
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Άλωση_της_Τριπολιτσάς

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου